Asbestverontreiniging Zevenhuizen - update

*LAATSTE UPDATE*

Op 30 en 31 januari 2024 zullen er staalnames genomen worden op bodemverontreinigingen op de gronden van Matexi. Dit zal gebeuren om de verontreinigde zone verder te kunnen beschrijven. De omliggende inwoners van de terreinen zullen hier weinig tot geen last van ondervinden. Toch wordt er aangeraden om de deuren en ramen tussen 8u en 17u gesloten te houden om zo elk risico op contaminatie te voorkomen.  Er zullen ook luchtmetingen uitgevoerd worden. Deze gegevens zullen ook raadpleegbaar zijn op deze webpagina van zodra de gemeente ze ter beschikking heeft. Bij vragen kan je steeds terecht bij de dienst Omgeving.

Samenvatting van de feiten:

In afwachting van de verkavelingsvergunning hebben de grondeigenaars besloten om de gronden nuttig te gebruiken. Hiervoor sloten ze een pachtovereenkomst af met een landbouwer. In 2022 trof de boer alle voorbereidingen en werden de gronden gemaaid op maaiveldhoogte. Vervolgens werd een natuurlijke bodemverbeteraar geïnjecteerd. De vzw Zevenhuizen gaf aan dat het er vol met asbest zou liggen.

Recent heeft de landbouwer de natuurlijke bodemverbeteraar in de grond geploegd en werd er maïs gezaaid. Door het ploegen werd er dieper in de grond gewerkt en werd een oude toegangsweg naar stallen naar boven geploegd. Onder de oude toegangsweg werd klaarblijkelijk deels asbesthoudend materiaal gedeponeerd.

Naar aanleiding van de stofvorming die tijdens de landbouwactiviteiten in het weekend van 27 en 28 mei en 3 en 4 juni tot onrust leidde, heeft de gemeente samen met de OVAM en de Afdeling Handhaving van Departement Omgeving de noodzakelijke stappen ondernomen om het risico van de verspreiding van asbestvezels te onderzoeken en te beperken. 

De volgende stappen worden nader toegelicht:

1. Week van 5 juni 
De gemeente nam contact op met het Provinciaal Instituut voor Hygiëne (PIH) met de vraag of zij een onderzoek kunnen starten op deze site. Dit kon voor het PIH pas vanaf juli.
Daarop nam de gemeente zelf het initiatief tot een staalname van vaste fracties en kleefstalen. Het labo beoordeelde deze stalen later als positief op de aanwezigheid van asbest. De OVAM stuurde eveneens een asbestdeskundige met spoed om bodemstalen te nemen van de verontreinigde zone.
Ook deze bodemstalen waren positief, vooral in de grove fractie en bestond uit hechtgebonden asbest. In de fijne fractie werd er ook in zeer beperkte mate niet-hechtgebonden asbest aangetroffen, verder afgelegen van de woningen. Hieropvolgend werd de landbouwer aangemaand om alle werken stil te leggen en werd een verbod opgelegd het gebied te betreden, moest de grond volgens de geldende maatregelen voor asbestvervuilde grond afgevoerd worden en moest er besproeid worden bij aanhoudende droogte.
De eigenaars van het verontreinigde deel gaven aan dat de maatregel om de zone te besproeien praktisch onmogelijk was, rekening houdende met de droogte en er geen watervoorziening ter plaatse was. Hier was vanuit het lokaal bestuur betere opvolging noodzakelijk geweest naar uitvoering van de opgelegde maatregel omtrent het sproeien.

2. Week van 12 juni
Er werden luchtmetingen uitgevoerd door het labo aangesteld door de grondeigenaar en de grondeigenaar vroeg na welke alternatieve maatregelen konden genomen worden in plaats van het gebied te besproeien, mochten er verhoogde concentraties aanwezig zijn. De meetresultaten van de luchtmeting waren effectief negatief.

Aangezien er geen manipulaties meer aan de grond gebeurden en aangezien asbestpartikels zich in de buitenlucht meteen verdunnen, werden er geen verhoogde asbestconcentraties meer aangetroffen.

3. Week van 19 juni
De resultaten van de luchtmetingen werden doorgestuurd naar de OVAM, maar met als reactie dat deze niet conform gebeurden.
De oppervlakkige asbestverdachte materialen werden ondertussen manueel verwijderd. In totaal werd er 150 kg verzameld.
Op initiatief van de burgemeester werd een overleg georganiseerd met leden van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM), de milieu-inspectie, Departement Zorg & gezondheid, departement Omgeving, het kabinet van de gouverneur, de burgemeester, de algemeen directeur en de milieuambtenaar.
Er werd hierbij besloten om nog bijkomende luchtmetingen uit te laten voeren, een stappenplan voor sanering op te maken en om blijvend duidelijk te communiceren naar de buurtbewoners over de stand van zaken. 

4. Week van 26 juni
De oude restanten van de voetbalkantines werden ondertussen afgebroken door de grondeigenaars. De gemeentelijke milieuambtenaar heeft controle gehouden of alles conform de strenge asbestregelgeving werd uitgevoerd.

Het risico van een verhoogde concentratie van asbestvezels die zich hebben kunnen verspreiden door de stofvorming tijdens de landbouwactiviteiten was en is niet in te schatten. Uit het onderzoek van de OVAM en de luchtmetingen die uitgevoerd zijn, kan er vanuit gegaan worden dat er slechts zeer beperkte hoeveelheden niet-hechtgebonden asbest in de toplaag aanwezig waren en dat er in zeer beperkte mate asbestvezels in de lucht zouden verspreid geraakt zijn. Er wordt momenteel nog een luchtmeting uitgevoerd om zeker te zijn dat de milieukwaliteitsnormen niet overschreden zijn. Er zijn bijkomend ook enkele stalen genomen bij woningen in de buurt om na te gaan of er al dan niet asbest aanwezig is. Al deze stalen gaven aan dat er geen asbest aanwezig was.

Het resultaat van de luchtmetingen kwam uit op 361 asbestvezels/m3 lucht, dit ligt onder de richtwaarde van de milieukwaliteitsnorm (500 asbestvezels/m3) zoals deze opgesteld is in het VLAREM II. De weersomstandigheden tijdens de metingen zijn vergelijkbaar met de weersomstandigheden tijdens de landbouwactiviteiten. Samen met de resultaten van de bijkomende stalen kan geconcludeerd worden dat het risico op verspreiding minimaal was.

Momenteel wordt een verdere aanpak naar sanering uitgewerkt. De naar boven geploegde oude toegangsweg bevatte grotendeels steenpuin en ander niet-asbesthoudend afval, maar om zeker te zijn, worden maatregelen genomen die bij asbestverwijdering van toepassing zijn. Dit garandeert een veilige en correcte afhandeling van het materiaal, zodat de gezondheid en het welzijn van de omwonenden zeker niet in gevaar komen.

Het lokaal bestuur bedankt alvast de vzw Zevenhuizen en alle betrokken partijen voor de goede medewerking. Meer informatie over de metingen en de verdere opvolging vind je op deze website. Je kan ook altijd terecht bij de dienst Omgeving voor meer informatie, zowel telefonisch als fysiek (na afspraak).

Lees hier meer over asbest

Contact